Роберт Бекхузен (Robert Beckhusen)
8 январда бошланган 9 ойлик миссия доирасида Полшада 3,5 минг америкалик ҳарбий хизматчи ҳозир бўлди. АҚШнинг зирҳли танк бригадаси учун Шарқий Европадаги бу даражада узун миссия мисли кўрилмаган ҳисобланади. 4-пиёда дивизия таркибидаги 3-зирҳли танк бригадасининг жанговар гуруҳи Жаган ва Поморскоега қараб силжиди, 87 дона М-1 “Абрамс” танки уларнинг ортидан поездда йўлга тушди.
Бу НАТОнинг Россияга қарши турувчи кучайтирилган ҳарбий контингенти алмашинувининг бошланиши бўлди. Танклардан ташқари бу бригада 18та ўзиюрар “Паладин” гаубицаси, юзлаб Humwee автомобили ва 144та пиёдаларнинг “Бредли” жанговар машинаси билан келмоқда. Улар бутун Шарқий Европа бўйлаб тақсимланади.
Совуқ уруш давридан бери Европада Американинг ҳарбий ҳозирлиги бунчалик миқёсда бўлмаган.
Аммо америкалик ҳарбийлар Жагандан ўтишда Полша, Литва ва Болтиқ денгизи орасидаги Россиянинг анклави - Калининградда ўрнашган ердаги зарб берувчи ракеталарининг таъсир зонасига тушади. Сўнгги бир неча йил ичида Россия бу ҳудудда ҳарбий қудратини ошириш учун улкан маблағ сарфлади.
Ҳарбий тўқнашув юз берган тақдирда Россия ракеталари Болтиқбўйи мамлакатлари учун Полшада ҳаракатлантирилган НАТО қўшинларига қарата отилиши мумкин. Агар Россия Латвия, Литва ёки Эстонияга ҳужум қилишни истаса, бу қўшимча кучларнинг ҳаракатланиш тезлигини пасайтириши мумкин.
Болтиқбўйи мамлакатлари хийла кўп сонли Россия армиясининг ҳужумини тўхтатишга жуда кичик бўлса-да имкон яралиши учун бу қўшимча кучларга қаттиқ умид боғлайди. Бугун Россия армияси аввалгидан кўра кичрайган, аммо RAND корпорацияси 2016 йилда ўтказган тадқиқотда айтилганидек “Болтиқбўйи мамлакатлари армиясида унга қарши чиқиши мумкин бўлган ҳар қандай мудофаани яксон этиш” учун кучи етиб ортади.
Калининградда саф тортган ракеталар НАТОга жиддий тўсқинлик яратади.
Аниқ-равшан ифодалаш учун ушбу ҳаволада интерфаол харитани келтирамиз. Унда акс этган айланалар Европадаги турли қуролларнинг зарб бериш узоқлигини ифодалайди. Мазкур харитани Вашингтондаги стратегик ва халқаро тадқиқотлар Маркази экспертлари тайёрлаган.
Бу харитага боқиб Россия чегарасида жойлашган ердаги нишонларни, зенит тизимларини ва базаси денгизда ўрнашган қурол-аслаҳаларни яксон этиш учун Россия қуролларининг зарб бериш узоқлигини кўриш мумкин. Харитани мукаммал деб бўлмайди, қолаверса, денгиздаги қурол-аслаҳаларнинг жойлашуви шартли равишда белгиланган, ҳақиқий тўқнашув содир бўлганда жойи ўзгариши мумкин.
Американинг Ироқдаги М1А1 “Абрамс” танки
НАТОга келсак, алянснинг денгиздаги қуролларининг ракета ҳужумидан мудофаа объектлари ва ердаги нишонларга шикаст етказиш учун таъсир узоқлигини, шунингдек, алянс қўшимча кучларини ҳаво ёки денгиз орқали элтиб туширадиган асосий пунктлари жойлашувини кўришингиз мумкин.
Бу ахборот янги бўлмаса-да, бунақа визуал варианти бирмунча хавотир уйғотади. Россиянинг фугасли жанговар қисмларга эга “Искандар-М” баллистик ракеталари Полшанинг бошидан охиригача юзлаб километрларга учиб бориши мумкин. Шак-шубҳасиз, Болтиқбўйи мамлакатлари ҳам унинг таъсир доираси ичида қолади.
НАТОнинг Жагандаги базаси “Искандар-М” ракетасининг таъсир доираси чегарасидадир.
2015 ва 2016 йилларда Россиянинг ҳарбий кемалари SS-N-30 “Калибр” қанотли ракеталарини кўп марта Каспий денгизидан Сурияга учирди, яъни бу ракеталар минг милдан кам масофа босиб ўтмади. Агар Американинг “Томогавк” қанотли ракетасига жуда ўхшаш бўлган “Калибр” ракетасини Қора денгиздан учирилса, Европа мамлакатларининг аксариятига осонгина етиб боради.
Россия флоти ССРИ тарқалганидан бери сезиларли равишда кучсизлашган ҳамда ҳозир қирғоқ мудофаасига ва ҳудудда кучларни жамлашга яхшироқ мослашган, бироқ бу вазифаларни бажариш учун Кремлга йирик флотнинг зарурати йўқ. Каспий денгизида Россия “Буян” синфидаги кичик ракета кемаларини жойлаштирган бўлиб, улардан “Калибр” ракеталарини учириш мумкин. Бундай қуроллар Болтиқ флотида ҳам бор.
Россиянинг ғарбий чегарасини ракетадан мудофаа объектлари ўраб туради. С-300 ва С-400 зенит ракета комплексларининг таъсир доираси Полшанинг ярим ҳудудини қамрайди, Болтиқбўйи мамлакатлари ҳудудини эса тўлиқ қоплайди, аниқроғи, тўқнашув юз берган ҳолатда алянс самолётлари Литва, Латвия ва Эстониянинг ҳимоясини таъминлаш учун НАТО бу тизимларни бартараф этиш керак бўлади.
Шу билан бирга харитада Россиянинг нозик жойлари ҳам намоён бўлган.
НАТОнинг “Томогавк” ракетали ҳарбий кемалари Россиянинг йирик шаҳарларига, жумладан, пойтахтига ҳам жуда олисдан туриб осонгина зарба бера олади.
Қисқача айтганда, Россия ва НАТО ўртасидаги ҳарбий тўқнашув бетартиб, шафқатсиз ва даҳшатли кечади.
Мақола иносми.ру сайтидан олинди. Оригинали nationalinterest.org сайтида эълон қилинган.