Валюта курси: Ўз.Р.Марказий банки
USD
АҚШ доллари
EUR
Eвро
RUB
Россия рубли
Sayt test rejimida ishlayapti!!!

Сўнгги янгиликлар






Байрутдаги портлаш ҳақида ижтимоий тармоқларда пайдо бўлган фейк ва фитна назариялар
8.08.2020 14:34,  
667

Байрут портидаги портлаш ҳақидаги дастлабки хабарлар бир неча дақиқадан сўнг ижтимоий тармоқларда пайдо бўлди.

Аҳоли томонидан тасвирга олинган ҳақиқий видеолар билан бир қаторда Twitter, WhatsApp ва бошқа платформаларда портлаш сабаблари ҳақида миш-мишлар тез тарқалишни бошлади.

Улар қандай тез тарқалди?

 

Мушаклардан тортиб атом бомбаларигача

Баъзи видеоларда кичик портлашлар ва ёнғинларни кўриш мумкин, ундан кейин улкан портлаш. Бу твитлар учун пиротехника заводида содир бўлган воқеалар ҳақида ёзиш имконини берди.

Пиротехника варианти бироз вақт тўғри ҳисобланди. 

Бошқа вирусли твитлар муаллифлари атом бомбаси ҳақида тахмин қилишди, чунки осмонга қўзиқорин шаклидаги оқ булут кўтарилди.

Ҳозирда ўчирилган бундай твитлардан бири 100 мингдан ортиқ обуначиларга эга тасдиқланган (верификация қилинган) саҳифалар томонидан ҳам тарқатилди. Бир неча минг киши буни улашишга ёки лайк босишга муваффақ бўлди.

Твиттердаги хабар портлашни ядровий дея нотўғри талқин қилди

 

Қурол-яроғлар бўйича мутахассислар дарҳол ядровий портлаш бўлса, одамларга қаттиқ куйишга олиб келадиган кўзни қамаштирувчи оқ чақмоқ ва термал нурланиш билан бирга бўлишини пайқадилар.

Қўзиқорин булутларининг шаклланиши атом бомбаларига хос эмас. Аслида, бундай булутлар доимо нам конденсация натижасида нам ҳаво сиқилганида пайдо бўлади.

 

Бомба ёки ракета

Шунга қарамай, бир тарафлама ахборот тарқатадиган веб-сайтлар ва жамоат арбоблари АҚШнинг, Исроилнинг ва Ҳизбуллоҳнинг хайрихоҳликлари ва антипатияларига асосланиб, ядровий ҳужум ҳақидаги асоссиз айбловларни тарқатишда давом этдилар.

Экстремизмни ўрганувчи Лондондаги Стратегик диалоглар институти томонидан олиб борилган тадқиқотга кўра, ўта ўнг қанот гуруҳларидан келиб чиққан фитна назариялари Facebook, 4chan, Reddit ва Telegram мессенжери каби платформаларда пайдо бўлди.

Энг кенг тарқалган даъволар портлаш исроилликларнинг ҳужуми ёки Ҳизбуллоҳ қурол сақлаш омборида юз бергани ҳақида эди. 

Айримлар буни хато равишда ракета ҳужуми деб атади

 

"Нотўғри маълумот (дезинформация) нинг таниқли манбалари, шу жумладан ўта ўнг қанот радикалларнинг онлайн ҳамжамиятлари портлашнинг табиати ва сабаблари ҳақида асоссиз назарияларни тарқатишмоқда ва уни Исроил ва бошқа давлатлар билан боғлашга уринмоқдалар", - деди Стратегик диалоглар институти ходими Клои Колливер Би-би-сига.

Ливан ва Исроил расмийларининг таъкидлашича, Исроил Байрутдаги портлаш билан ҳеч қандай алоқаси йўқ.

Америкалик QAnon фитна сектаси тарафдорлари Фейсбукда Байрутдаги портлашни "ҳукумат ва марказий банк тизими ўртасидаги уруш" билан боғлашди.

Qanon Америка конспирологлари орасида Доналд Трамп томонидан Америка сиёсий, бизнес ва медиа элитаси орасида педофил сатанистларига қарши яширин уруш олиб бораётгани ҳақидаги ўзининг фитна назарияси билан машҳур. Ушбу назарияни қўллаб-қувватлайдиган ҳеч қандай далиллар маълум эмас.

 

Нетаняху портлаш бўлган жойни бармоғи билан кўрсатмади

2018 йилда БМТ Бош ассамблеясида сўзлаган Исроил Бош вазири Бенямин Нетаняху фотосуратлари ижтимоий тармоқларда тарқалиб кетди ва у ҳозирги портлаш жойини харитада кўрсатгани даъво қилинди. 

Бенямин Нетаняху 2018 йил БМТ сессиясида нутқ сўзлади

 

Суратлар ҳақиқий, аммо контекстдан юлиб олинган.

Нетаняху Байрутнинг бутунлай бошқа жойига ишора қилиб, у ерда Ҳизбуллоҳ қуролларни яширганини айтган. Унинг харитасида "1-нуқта" деб белгиланган жой портдан бир неча километр шимолда жойлашган.

 

Трампнинг сўзлари

Саботаж миш-мишлар қисман Доналд Трампнинг Оқ уйдаги матбуот анжуманида портлашни "даҳшатли ҳужум" деб атаганлиги туфайли кучайди.

Стратегик мулоқотлар институти томонидан ўтказилган таҳлил шуни кўрсатдики, ўнг қанот гуруҳлар АҚШ президентининг сўзларини ўзларига хос тарзда ёзишган.

Шундай қилиб, Телеграмдаги ёзув муаллифи унга қуйидагича изоҳ берди: "Бу даҳшатли террор ҳужумига ўхшайди", гарчи Трамп "террорчи" сўзини айтмаган.

Ижтимоий тармоқларда жаноб Трампнинг айтмаган сўзлари унинг номидан тарқатилди

 

"Сўнгги 24 соат ичида биз Президент Трампнинг фитна ва Интернетдаги дезинформацион жамоалар томонидан қилинган "ҳужум" ҳақидаги баёнотига кўплаб мурожаатларни ёзиб олдик. Бу инқироз даврида етарлича парвариш қилинмаган сўзларни танлаш қанчалик хавфли эканлигини кўрсатмоқда", дейди Колливер.

Айрим ижтимоий медиа хабарларида Доналд Трампнинг таъкидлашича, АҚШ портлаш тўғрисида олдиндан огоҳлантириш олган.

Шов-шувли янгиликлардан кейинги дастлабки дақиқалар ва соатлар Интернетда нотўғри маълумотлар ва спекуляциялар учун қулай давр эканлигини эслаш фойдали бўлади. Уларни тарқатишдан олдин ўйлаб кўринг.

Тавсия этамиз






Тавсия этамиз

Ҳар доим хабардор бўлинг!

carzone.uz мобил иловаларини кўчириб олинг ва барча янгиликлар сиз билан