Европа Иттифоқи саммитининг биринчи куни якунлари бўйича давлатлар раҳбарлари Белорус расмийларига қарши санкцияларни қўллашга келишиб олдилар. Брюсселда жума куни кечқурун ўтказилган матбуот анжуманида Европа Кенгаши раҳбари Чарлз Мишел Иттифоқ санкциялар рўйхатига 40 га яқин исм қўшилишини эълон қилди. Улар орасида Белорус Президенти Александр Лукашенконинг исми йўқ.
"Бугун биз расмий қарор қабул қилдик ва жума куни у ёзма тартибда расмийлаштирилади", - дея тушунтирди жаноб Мишел. Унинг сўзларига кўра, бу Белорусда Европа Иттифоқининг фуқаролик жамияти, матбуот ва сўз эркинлигини қўллаб-қувватлашидан далолат берувчи "аниқ сигнал". Журналистнинг аниқ саволига жавоб берар экан, у тасдиқланган рўйхатда Аляксандр Лукашенконинг исми йўқлигини тасдиқлади.
"Белорусга қарши мумкин бўлган санкциялар рўйхати илгари ишлаб чиқилган эди, - дея тушунтирди Еврокомиссия Президенти Урсула фон дер Ляен. - Европа Кенгаши ушбу қарор қабул қилиниши ва кучга кириши учун сиёсий қарор қабул қилмоқда". Унинг сўзларига кўра, зўравонлик ишлатилгани, шунингдек сайлов пайтида сохталаштирилганлиги учун жавобгар бўлганларга нисбатан чеклов чоралари кўрилади.
Европа Иттифоқининг икки кунлик саммитининг биринчи кунида раҳбарлар Шарқий Ўрта ер денгизи ва Туркия билан муносабатлар, ХХР билан мулоқот, Белорусдаги вазият, Тоғли Қорабоғдаги вазиятнинг авж олиши ва россиялик мухолиф сиёсатчи Алексей Навалнийнинг заҳарланишини муҳокама қилдилар. "Биз ҳарбий кимёвий қурол ишлатилишини қоралаймиз", - деди Европа Кенгаши раҳбари Чарлз Мишел улар қаерда ва ким томонидан ишлатилганига аниқлик киритмасдан. Шу билан бирга, у "шаффоф тергов" ўтказишга чақирди ва Европа Иттифоқи раҳбарлари октябр ойи ўрталарида бўлиб ўтадиган ЕИнинг навбатдаги саммитида бу масалага қайтишини ваъда қилди.
Болтиқбўйи мамлакатлари, шунингдек Буюк Британия ва Канада Белорусга қарши илгари санкциялар киритган. Белорус расмийларига қарши Европа санкциялари илгари келишилган эди, аммо уларнинг кучга кириши шу пайтгача Кипр томонидан тўсиб қўйилган ва шу билан бирга орол-давлат Туркияга қарши санктсияларни қўллашни талаб қилмоқда. Саммитнинг биринчи кунидан кейинги матбуот анжуманидан маълум бўладики, Европа Иттифоқи шериклари Никосия ва Афинани ишонтиришнинг иложи бўлмади. Улар яна Туркияга диалогга тайёрлигини намойиш этиш имкониятини беришни афзал кўришди ва ушбу муаммони муҳокама қилишни навбатдаги саммитга қолдиришди. Reuters хабарига кўра, Қўшма Штатлар Буюк Британия ва Канаданинг чеклов чораларини Европа Иттифоқи билан синхронлаштириш истаги туфайли қўшилмади, Европа Иттифоқи мамлакатлари эса ҳозирча бу борада келиша олмаяпти.