Валюта курси: Ўз.Р.Марказий банки
USD
АҚШ доллари
EUR
Eвро
RUB
Россия рубли
Sayt test rejimida ishlayapti!!!

Сўнгги янгиликлар






Жаҳон иқтисодиёти секинлашмоқда, аммо бу унчалик ёмон эмас
25.11.2022 11:32,  
18

Жаҳон иқтисодиётидаги вазият 2022 йил якунига кўра ёмонлашишда давом этмоқда, аммо иқтисодчилар қўрққандек эмас ва бу дунёнинг келгуси йилда жиддий таназзулдан қочиш эҳтимолини оширади.

Чоршанба куни эълон қилинган бизнес тадқиқотлари натижалари ноябрь ойида АҚШ ва Европанинг энг йирик иқтисодиётларида ишлаб чиқаришнинг пасайишини кўрсатади. Бироқ, бу рақамлар ва бошқа иқтисодий кўрсаткичлар аралаш ҳолатни кўрсатмоқда, чунки ҳар икки иқтисодиётнинг бир қисми юқори инфляция ва фоиз ставкаларининг ўсишига қарамай, барқарорликни давом эттирмоқда.

Ўқинг қизиқ: "Манчестер Юнайтед"ни сотиб олиш учун харидорлар: Бекхем, Apple ва Zara.

Дунёнинг иккинчи йирик иқтисодиёти бўлган Хитой, Covid-19 ҳолатларининг кўпайиши туфайли жуда ноаниқ истиқболга дуч келмоқда. Иқтисодчилар, Пекин ўзининг қаттиқ пандемия сиёсатини юмшатишга уринаётгани сабабли, келгуси йил ўсиш яна кучайишини кутишмоқда.

АҚШ меҳнат бозори тақчиллиги ва уй хўжаликларининг юқори баланслари иқтисодиётнинг асосий омили бўлган истеъмол харажатларини қўллаб-қувватлайди. Октябрь ойида истеъмол чакана савдони оширишга ёрдам берди ва бу йил охирида дунёдаги энг йирик иқтисодиётнинг ўсишини қўллаб-қувватлади. АҚШ прогнози қисман мамлакатнинг 40 йиллик энг юқори даражага яқинлашиб келаётган инфляцияни пасайтириш учун Федерал захира тизими томонидан фоиз ставкаларини қандай оширишига боғлиқ эканлигини кўрсатди.

Ўқинг қизиқ: Хитой ядро қувватидан фойдаланиб ойдаги станцияни электр энергия билан таъминламоқчи.

Россиянинг энергия таъминотини чеклаш тўғрисидаги қарори туфайли Европа иқтисодиётидаги пасайишлар таҳлилчилар аввалроқ қўрққандек кучли эмас эди. Петерсон Жаҳон Иқтисодиёти Институти президенти Адам Посеннинг сўзларига кўра, минтақадаги кўплаб уй хўжаликлари ва корхоналар энергия сарфини камайтиришга мослашишмоқда. Бундан ташқари, Европа ҳукуматлари уй хўжаликларига энергия ва озиқ-овқат нархларининг ошиши билан курашишда ёрдам бериш учун кутилганидан кўпроқ миқдорда молиявий ёрдам кўрсатди.

"АҚШ ва Европа Иттифоқи қисқа муддатли, унчалик даҳшатли бўлмаган таназзулга юз тутиши ва 2023 йилнинг тўртинчи чорагида яна тикланиши мумкин. Натижада бизда жаҳон иқтисодиётининг 75% дан ортиғи бўлади, бу аслида жуда яхши ишламоқда", деди Посен. 

Ноаниқ истиқболлар

Бироқ, кўплаб ривожланаётган мамлакатлар ортда қолмоқда. Девид Малпасс ривожланаётган мамлакатлар қўшимча иқтисодий хавфга дучор бўлишидан огоҳлантирди: ривожланган иқтисодлар инфляцияга қарши курашиш ва иқтисодий ўсишнинг секинлашиши қашшоқ мамлакатларда капитал танқислигига олиб келиши мумкин.

Ўқинг қизиқ: АҚШ санкцияларидан "қўрқув" Мир карталарини ишдан чиқарганми?.

Хизматлар ва ишлаб чиқаришни ўз ичига олган АҚШ S&P Global Composite маҳсулот индекси ўтган ойдаги 48,2 дан ноябрь ойида 46,3 га тушиб, 2009 йилдан бери энг тез пасайишни кўрсатмоқда. Индекснинг 50 дан пастга тушиши иқтисодий фаолликнинг қисқаришини, 50 дан юқори бўлиши эса ўсишни кўрсатади.

S&P Global Market Intelligence бош иқтисодчиси Крис Уилямсон: "Компаниялар ҳаёт нархининг ошиши, молиявий шароитларнинг кескинлашиши, хусусан, қарз олиш харажатларининг ошиши ва ички ва экспорт бозорларида талабнинг заифлашиши каби янги шамоллар ҳақида хабар бермоқда".

Ўқинг қизиқ: Швейцариянинг Credit Suisse банки молиявий қийинчиликлар туфайли ўз мижозларини йўқотмоқда.

Бироқ, АҚШ корхоналари ноябрь ойида инфляция босимининг пасайгани ҳақида хабар беришди, чунки материаллар нархи ва транспорт харажатлари пасайди.

Европа компанияларининг харид менежерлари ўртасида ўтказилган сўровлар энергия нархининг кўтарилишидан иқтисодий зарар кўришдан далолат беради. Шунингдек, ноябрь ойида яна бир ойлик фаоллик пасайганлиги қайд этилди. Евро ҳудудидаги иқтисодий фаолликнинг композит индекси S&P Global Market Intelligence ноябрь ойида октябрь ойидаги 47,3 дан 47,8 га кўтарилди, аммо қисқариш ва ўсишни чегараловчи 50 белгиси остида қолди.

Ўқинг қизиқ: "Манчестер Юнайтед"нинг акциялари Роналдунинг кетиш фонида яхшигина "сакради".

Жаҳон иқтисодиётининг истиқболлари жуда ноаниқлигича қолмоқда. АҚШда инфляциянинг пасайиш даражаси катта савол остида қолмоқда. Улар Фед фоиз ставкаларини қанча оширишини ва уларни қанча вақт ушлаб туришини аниқлашга ёрдам беради. Бу йил Марказий банк ставкаларни 1980 йиллардан бери энг тез суръатда оширмоқда. Кўпгина иқтисодчилар келгуси ойларда қарз олиш харажатларининг ошиши АҚШ иқтисодий ўсишига таҳдид солиши кутилмоқда.

Келгуси ойларда Европа иқтисодиёти катта зарбаларга дуч келади. Россия газ гиганти "Газпром" сешанба куни келаси ҳафтадан бошлаб Украина орқали Европага экспортни чеклаш билан таҳдид қилди, бу эса Россия газини Европага ташишнинг қолган йўлларидан бири орқали етказиб берилишини шубҳа остига қўйди.

Ўқинг қизиқ: Қатар ва Хитой 27 йиллик суюлтирилган газ етказиб бериш бўйича саноат тарихидаги энг узоқ муддатли шартномани имзолади.

Хитойнинг Covid-19 чекловларини камайтириш мамлакатнинг келгуси йил иқтисодий ўсишини тиклашнинг калитидир, аммо яқинда инфекцияларнинг кўпайиши бу қанчалик тез содир бўлиши мумкинлиги ҳақида саволлар туғдиради.

"Мамлакатнинг Covid-19 сиёсатига тузатишлар ҳозирда синовдан ўтказилмоқда, чунки инфекциялар сони ортиб бормоқда, айниқса Гуанчжоудаги ишлаб чиқариш марказида", деди Магдалена Тео Julius Baer'нинг Осиёдаги даромад тадқиқоти раҳбари. 

Хатарлар ортиб бормоқда

Кўпгина таҳлилчилар келгуси йилда жаҳон ишлаб чиқариши тахминан 2 фоизга ўсишини кутмоқда. Бу жорий йилга нисбатан кескин пасайишни англатади ва пандемиядан олдинги ўн йилликдаги ўртача 3,3% дан анча паст бўлади, аммо бу ҳали ҳам аҳоли жон бошига ишлаб чиқаришни ўртача даражада оширишга имкон беради.

Ўқинг қизиқ: АҚШ ва Европа Иттифоқи яқин келажакда Россия нефти нархининг максимал чегарасини эълон қилишга тайёрланмоқда.

Дунёнинг энг бой мамлакатларида кутилаётган 2023 йилнинг заиф бошланишини ҳисобга олсак ҳам, иқтисодчилар глобал таназзулни башорат қилиш ҳақида бир қарорга келгани йўқ.

BNP Paribas глобал иқтисод бўлими раҳбари Марсело Карвалю шундай деди: "Биз техник нуқтаи назардан глобал рецессияни расман башорат қилмаган бўлсакда, бу глобал иқтисодиётнинг катта қисми учун таназзулга ўхшайди".

Ўқинг қизиқ: Европада банкротлик тўғрисидаги аризалар сони кетма-кет ортиб бормоқда.

Амалда бу шуни англатадики, бу йил дунёнинг кўплаб мамлакатлари, компаниялари ва истеъмолчилари дуч келган қийинчиликлар - катта минтақавий фарқлар билан - ҳали тугамаган.

Келгуси йилда АҚШда оддий ўсиш кузатилиши кутилмоқда. Иқтисодий Ҳамкорлик ва Тараққиёт Ташкилоти маълумотларига кўра, 2023 йилда АҚШ ишлаб чиқариш ҳажми 2022 йилда прогноз қилинган 1,8 фоизга нисбатан 0,5 фоизга ошади. The Wall Street Journal томонидан сўралган иқтисодчилар 2023 йилда АҚШ ялпи ички маҳсулоти 0,4 фоизга ўсишига ишонишади, шу билан бирга, келгуси йилда рецессия эҳтимоли юқорироқ бўлишини тахмин қилишади.

Умуман олганда, Европа энергиядаги носозликлар туфайли энг салбий оқибатлардан қочади. Октябрь ойидаги юмшоқ об-ҳаво ва катта газ захиралари Европа заводларининг энергия истеъмолини рационга киритиш эҳтимолини камайтиради. Натижада, Barclays иқтисодчилари ялпи ички маҳсулотнинг 1.3% га пасайишини кутмоқдалар, бу уларнинг энг ёмон 5% пасайишига қараганда камроқ.

Ўқинг қизиқ: Саудиянинг ҳар бир футболчисига Аргентина устидан қозонилган ғалаба учун 2.5 миллион евродан берилади.

Келгуси йилда шароитлар яхшиланиши мумкин бўлсада, иқтисодчилар жаҳон иқтисодиёти барқарор бўлмаган ҳолатда қолаётганидан огоҳлантирмоқда.

"Вазиятнинг ёмонлашиши хавфи сўнгги бир неча ойдагига қараганда ортиб бормоқда", деди OECD бош иқтисодчиси Алваро Перейра.

Тавсия этамиз






Тавсия этамиз

Ҳар доим хабардор бўлинг!

carzone.uz мобил иловаларини кўчириб олинг ва барча янгиликлар сиз билан