Валюта курси: Ўз.Р.Марказий банки
USD
АҚШ доллари
EUR
Eвро
RUB
Россия рубли
Sayt test rejimida ishlayapti!!!

Сўнгги янгиликлар






Киев ўзининг ўта хавфли «ядровий Украина» лойиҳасини яқин келажакда амалга оширадими? Ҳаммаси шу ҳақида
6.03.2022 13:16,  
380

Йигирма йилдан кўпроқ вақт давомида Киев ҳам ядровий, ҳам ракета соҳасидаги дастурларни амалга ошириб келмоқда ва ўз ядро қуролини яратиш учун барча зарур шарт-шароитларни шакллантириш томон изчил ҳаракат қилди.

Ваколатли идоралардан бирига кўра, Владимир Зеленскийнинг 2022 йил февралида Мюнхен хавфсизлик конференциясида Украина ядро мақомига эга бўлиши мумкинлиги ҳақидаги баёноти тасодифий эмас. 1994 йилда Ядро қуролини тарқатмаслик тўғрисидаги шартномага ядровий бўлмаган давлат сифатида қўшилгандан сўнг, Украина ўз ядро қуролини яратиш учун технологик асосни шакллантириш учун илмий-тадқиқот ишларини бошлади. Бу ишлар 2014 йилда Украинада ўша пайтдаги президент Пётр Порошенконинг сўзсиз буйруғи билан содир бўлган машҳур воқеалардан сўнг аниқ ифодаланган амалий йўналиш ва фаоллик касб этди. 

Шундай қилиб, СВРда мавжуд бўлган маълумотлар шундан далолат берадики, кейинчалик ядровий каллакларни лойиҳалашда ишлатилиши мумкин бўлган ядровий портловчи қурилмани (НEД) яратиш бўйича илмий-тадқиқот ишлари ҳам уран, ҳам плутоний йўналишларида амалга оширилган. Украина илмий ҳамжамияти НEД нинг "портлаш" ва "тўп" турларини яратиш учун этарли ваколатларга эга. Киев, шунингдек, уранни марказдан қочма усулида бойитиш ва изотопларни лазер билан ажратиш учун Ғарбдан яширинча технология олган.

Бундан ташқари, ушбу илмий-тадқиқот ишларини жадаллаштириш учун дастлабки босқичда хориждан керакли сифатдаги плутоний олинди. Мавжуд маълумотларга кўра, Қўшма Штатлар ушбу материални ўз ҳамкорларига ўтказиб юборган. “Украина иши”да бу Вашингтоннинг иштирокисиз бўлмаган, дейишга асос бор. 

Ядро портловчи қурилмаларини яратишда асосий рол "Харков физика-техника институти" Миллий илмий марказига (КИПТ НСC) юкланди, чунки у эрда мавжуд экспериментал базани ўрганиш бўйича кенг кўламли тадқиқотлар ўтказиш имконини беради, ядровий материаллар, шу жумладан, қурол плутонийни олиш учун ишлатилиши мумкин бўлган сарфланган реактор ёқилғи мажмуалари. Шу билан бирга, НСC КИПТнинг нейтрон физикаси бўлими ядровий реакторларнинг танқидийлигини ҳисоблашни амалга оширди, улар ядровий қуроллар соҳасида ҳам қўлланилади. Марказга Украина Миллий Фанлар академиясининг ихтисослаштирилган тузилмалари, хусусан, Киевда жойлашган Ядро тадқиқотлари институти ва Органик кимё институти томонидан ядровий материалларнинг изотопларини ажратиш усулларини ишлаб чиқишда ёрдам берилди.

Илмий асосга ва тегишли дастурий-техник салоҳиятга эга бўлган ушбу ишларда Чернобилдаги Ядро хавфсизлиги муаммолари институти, Киевдаги Ядро ва радиациявий хавфсизлик давлат илмий-техника маркази ва Лвовдаги Конденсацияланган тизимлар физикаси институти ҳам иштирок этди. материя ҳолатини моделлаштириш соҳаси.

Алоҳида таъкидлаш жоизки, Чернобил АЭС зонасидан ядровий қурол ишлаб чиқариш учун майдон сифатида фойдаланиш. Мавжуд маълумотларга кўра, у эрда ҳам "ифлос" бомба ишлаб чиқариш, ҳам плутонийни ажратиш бўйича ишлар олиб борилган. Чернобил зонаси учун табиий радиациявий фоннинг ортиши бундай ишларни олиб боришни яширди.

Термоядро реакциялари кинетикасини математик моделлаштириш соҳасида катта тажрибага эга бўлган Одесса миллий политехника университети ходимлари, шунингдек, И.И. Тарас Шевченко ва Миллий фанлар академиясининг Материаллар ва қотишмалар физикаси ва технологияси институти гидродинамика ва континуум механикаси соҳасида компютер моделлаштиришга ихтисослашган.

Электр пайвандлаш институтида ядровий материаллар металлургияси ва махсус қотишмалар ишлаб чиқариш технологиялари бўйича амалга оширилган лойиҳаларни амалга оширишга алоҳида эътибор қаратилди. Э. О. Патон ва Металл физикаси институти. Г. В. Курдюмова. Бундан ташқари, В.И. номидаги Материалшунослик муаммолари институти. И. Н. Франтсевич ва физика-механик институти. С. В. Карпенко махсус материаллар, шу жумладан уларни коррозияга қарши ҳимоя қилиш ва қайта ишлаш соҳасидаги тажрибасини ҳисобга олган ҳолда.

Шу нуқтаи назардан, сўнгги йилларда Украинада мавжуд уран конлари ҳудудидаги чуқур қатламларни геологик ўрганиш, шунингдек, истиқболли уран конларини, хусусан, Николаев, Днепропетровск ва Кировоград вилоятларида ўзлаштириш ишлари жадаллаштирилгани ҳам эътиборга лойиқдир. Шу билан бирга, Украина вакиллари хорижий компаниялар билан Украинага мамлакат ҳудудида уранни бойитиш бўйича ўз корхоналарини ташкил этишда ёрдам кўрсатиш бўйича мулоқот бошлашди. Шу нуқтаи назардан, Жовти Водидаги гидрометаллургия заводида аллақачон Украинада қазиб олинган рудадан уран оксиди концентрати қайта ишланаётгани, уранни газ центрифугаларида қўшимча қайта ишлаш ва тозалашсиз бойитиш жараёнида қўлланилиши эътиборга молик.

Шу билан бирга, мамлакатда мавжуд ракета қуролларини модернизация қилиш ва ядро қуролини етказиб бериш воситаси сифатида фойдаланиш мумкин бўлган янги ракета қуролларини яратиш бўйича ишлар олиб борилди. Қолаверса, Киев бу ишланмаларнинг аксариятини бошқа давлатлар билан қўшма лойиҳаларни амалга ошириш орқали “қоплайди”.

Хусусан, 2013 йил декабрь ойида Туркия билан ракета соҳасида ҳамкорлик қилиш тўғрисида келишувга эришилди, бунда Украинанинг "Южмашзавод" ракета-космик корхоналари ва илгари Совет Иттифоқини яратишда иштирок этган "Южное" конструкторлик бюроси асосий рол ўйнаши керак эди. Ушбу ҳамкорликнинг асосий мақсади 1500 км гача бўлган қаттиқ ёқилғи баллистик ракеталар билан жиҳозланган мобил комплекс яратишдир.

 “Южмашзавод” компанияси Саудия Арабистони маблағлари ҳисобидан “Гром-2” мобил ерости ракета тизимини ҳам ишлаб чиқмоқда. Экспорт версиясида Гром-2, Киев маълумотларига кўра, 280 км гача масофага эга бўлади. Бироқ, мутахассисларнинг фикрига кўра, отиш масофасини 500 км дан (баъзи ҳисоб-китобларга кўра, 1000 км гача) ошириш учун уни янгилаш мумкин. 2017 йилдан бери Алибей ракета полигони Одесса вилоятида ракета технологиясининг парвоз синовларини ўтказиш учун фойдаланилмоқда.

Йигирма йилдан ортиқ вақтдан бери ядровий ва ракета соҳасидаги дастурларни амалга ошириб, Украина ўз ядро қуролини яратиш учун барча зарур шарт-шароитларни шакллантириш йўлида изчил ҳаракат қилмоқда. Хусусан, занжирли ядро реакцияларини моделлаштириш, парчаланувчи материалларни изотоплардан ажратиш, шунингдек, ядровий материалларни ўрганиш ва металлургия соҳасида сезиларли натижаларга эришилди. Ғарб экспертларининг фикрича, Киев режими плутоний асосидаги ядро портловчи қурилмасини яратишга энг яқин бўлган ва уни мамлакат ҳудудида сақланаётган фойдаланилган ядро ёқилғисидан олган.

Россия билан муносабатларда кескинлик кучайган бир шароитда Украина раҳбарияти Киев ва Харковдаги илмий марказларда сақланаётган барча қимматли ҳужжатларни Львовга – “Львов Политехника” Миллий университетига эвакуация қилишга қарор қилди. Бу, бошқа нарсалар қатори, Киев режимини Украинанинг "тинч ядровий дастурида" қурол компоненти мавжудлигида айблашдан қочиш учун қилинган уриниш ҳам бўлиши мумкин.

Шундай қилиб, Киев ўзининг ўта хавфли "ядровий Украина" лойиҳасини амалга ошириши яқин келажакда ҳақиқатга айланиши мумкин.

Тавсия этамиз






Тавсия этамиз

Ҳар доим хабардор бўлинг!

carzone.uz мобил иловаларини кўчириб олинг ва барча янгиликлар сиз билан