Валюта курси: Ўз.Р.Марказий банки
USD
АҚШ доллари
EUR
Eвро
RUB
Россия рубли
Sayt test rejimida ishlayapti!!!

Сўнгги янгиликлар






Ўзбекистон банклари рейтинги эълон қилинди - Forbes рўйхати
25.09.2022 08:39,  
236

Forbes МДҲ мамлакатлардаги ишончли банклар ҳақида маълумот беришда давом этмоқда кейинги навбат – йилнинг биринчи ярмида “карта туризми” етакчисига айланган ва Арманистон ва Қозоғистондан фарқли ўлароқ, давлат сектори устунлик қилган давлат – Ўзбекистонга.

Ўзбекистон банк секторига, бир қатор МДҲ мамлакатлари каби, жорий йилда норезидент омонатчиларнинг кескин оқими кузатилди.

Июнь ойи бошида Россия Туроператорлари ассоциацияси (АТОР) сайёҳлик компаниялари маълумотларига таяниб, Ўзбекистон россияликлар орасида “карта туризми” етакчисига айлангани ҳақида хабар берган эди. Ўзбекистон Марказий банки раҳбари Мамаризо Нурмуратов таъкидлаганидек, иккинчи чоракнинг ўзида мамлакат банкларида норезидент ҳисоб рақамлари сони 47 мингтага ошиб, 169 мингтага етди.Ўзбекистондаги россияликлар 115 миллион долларни ташкил қилди.

Банклари норезидентлар оқимига дуч келган бошқа мамлакатларда бўлгани каби, Ўзбекистонда ҳам банклар аста-секин хорижликлар учун ҳисобварақ очиш қоидаларини қатъийлаштиришга ўтмоқда. Хусусан, эндиликда норезидент «Капиталбанк»да ҳисобрақам очиш учун ё маҳаллий иш берувчидан иш жойидан маълумотнома тақдим этиши ёки мамлакатда камида 15 кун давомида муқим яшаётган бўлиши керак.

Давлат деярли иштирок этмайдиган Арманистон ва Қозоғистон банк секторларидан фарқли ўлароқ, Ўзбекистонда давлат банклари устунлик қилади. Айни пайтда мамлакатимизда 33 та банк фаолият юритиб, улардан 12 таси давлат улушига эга бўлиб, 1 август ҳолатига кўра, улар улушига тармоқ активлари ва капиталининг 80 фоизи, депозитларнинг 67 фоизи тўғри келади.

Жаҳон банки маълумотларига кўра, сўнгги беш йил ичида Ўзбекистонда иқтисодий фаолиятни либераллаштириш ва макроиқтисодий бошқарувни такомиллаштириш мақсадида “ўтиш даври сиёсати” олиб борилмоқда. Ушбу сиёсат доирасида 2025 йилгача мамлакат ҳукумати олтита банкни хусусийлаштиришни режалаштирмоқда (шундай қилиб, давлат банкларининг сектор активларидаги улуши икки баробардан кўпроққа қисқариши керак) ва банклар ўз бизнес моделларини сезиларли даражада қайта қуришлари керак.

1.Ўзбекистон Республикаси Ташқи иқтисодий алоқалар миллий банки

Рейтинглар: Fitch - BB-, S&P - BB-, Moody’s - B1

Активлари: 93,114 млрд. сўм (697,45 млрд. рубль)

Бошқарув раиси: Алишер Мирсоатов

Кузатув кенгаши раҳбари: Омонулло Насритдинхўжаев (Ўзбекистон Молия вазирлиги раҳбарининг биринчи ўринбосари).

Бутун банк тизими активларининг чорак қисмига тўғри келадиган мамлакатдаги энг йирик банк. 1991 йилда Ўзбекистоннинг Биринчи Президенти Ислом Каримов фармони билан ташкил этилган. Банк фаолиятининг асосий йўналишлари Ўзбекистон иқтисодиётининг устувор тармоқларида йирик инвестиция лойиҳаларини кредитлаш, кичик бизнес субъектларига хизмат кўрсатиш ва экспортчилар учун ташқи иқтисодий фаолият бўйича маслаҳатлар, чакана банк хизматларидан иборат.

Ўзбекистонда аҳоли омонатларининг энг катта улуши ушбу банк ҳисобига тўғри келади, унинг ҳисобварақларига давлат бюджети ташкилотларининг маблағлари устувор тарзда жойлаштирилади. Кредит портфелининг ярмига яқини давлат ташаббусларига мувофиқ берилган кредитлар ҳисобидан шакллантирилади. Банкнинг республика бўйлаб 90 та филиали мавжуд.

Мулкдорлар: Ўзбекистон Молия вазирлиги – 40,7 фоиз, Ўзбекистон Тикланиш ва тараққиёт жамғармаси – 59,3 фоиз.

2. Ипотека-банк

Рейтинглар: Fitch - BB-, S&P - BB-, Moody’s - B1

Активлар: 37 532 миллиард сўм (281,12 миллиард рубль)

Бошқарув раиси: Элер Иномжонов

Кузатув кенгаши раиси: Александр Пиккер

Банк Ўзбекистон Президентининг “Узоқ муддатли имтиёзли ипотека кредитлаш тизимини жорий этиш тўғрисида”ги фармони билан 2005 йилда ташкил этилган. 2019 йилда ҳукумат банкни хусусийлаштириш тўғрисида қарор қабул қилди, 2021 йилда Венгрия ОТП банки билан кредит ташкилотининг 75% улушини сотиб олиш бўйича келишувга эришилди.

Аммо Украинада бошланган “махсус операция” туфайли Венгрия банки Ўзбекистон ҳукуматига битимни кечиктириш илтимоси билан мурожаат қилди.

Банкнинг 39 та филиали ва 400 дан ортиқ кичик хизмат кўрсатиш шохобчалари мавжуд. 2018-2020 йилларда банкнинг кредит портфели йилига ўртача 34 фоизга, омонатлари 18 фоизга ўсди.

Мулкдорлар: Ўзбекистон Молия вазирлиги (96,9 %)

3. Ўзбекистон саноат-қурилиш банки

Рейтинглар: Fitch - BB-, С&П - BB-

Активлари: 55 895 миллиард сўм (418,67 миллиард рубль)

Бошқарув раиси: Сахи Аннакличев

Кузатув кенгаши раҳбари: Азиз Воитов (Ўзбекистон инвестициялар ва ташқи савдо вазирининг биринчи ўринбосари)

СССР Промқурилишбанкининг республика бўлимининг вориси, 1991 йилда «Ўзсаноатқурилишбанк»га айлантирилди. Мамлакат расмийларининг режаларига кўра, банк ўрта муддатли истиқболда хусусийлаштирилади – стратегик инвесторга акцияларнинг назорат пакетини сотиш 2023 йил охиригача режалаштирилган.

Шу муносабат билан банкнинг ўрта муддатли стратегияси, Fitch таъкидлаганидек, устувор тармоқларга (нефть-газ, энергетика, кимё саноати) йўналтирилган кредитлашдан кичик ва ўрта бизнесни кредитлаш ва чакана банк фаолиятини ривожлантиришга йўналтирилган. 2019 йилда банк Лондон фонд биржасига еврооблигацияларни жойлаштириш орқали 300 миллион доллар йиғди. Банк учун хавф омиллари сифатида Fitch ўз кредитларининг юқори даражада долларлашувини ва хорижий банкларнинг молиялаштиришга катта боғлиқлигини таъкидлайди.

Мулкдорлар: Ўзбекистон тикланиш ва тараққиёт жамғармаси – 82,09 фоиз, Ўзбекистон Молия вазирлиги – 13,06 фоиз.

4. Ўзбекистон Республикаси Халқ банки

Рейтинглар: Fitch - BB-, S&P - BB-

Активлари: 26 692 миллиард сўм (199,93 миллиард рубль)

Бошқарув раиси: Шуҳрат Атабаев

Кузатув кенгаши раҳбари: Тимур Ишметов (Ўзбекистон Молия вазири)

Банк 1995 йилда СССР Сбербанкининг Ўзбекистон бўлиминидаги «Ўзбексбербанк»ни ўзгартириш орқали ташкил этилган. Банк республикадаги энг йирик филиал тармоғига эга (200 га яқин вилоят ва шаҳар филиаллари). Банкка мамлакатнинг кекса фуқароларига пенсия тўлаш функциялари юкланган.

Банкнинг корпоратив кредит портфели асосан асбоб-ускуналар хариди ва импортини, шунингдек айланма маблағларни ўрта муддатли молиялаштиришдан иборат. Чакана кредитлар асосан гаровсиз истеъмол кредитлари билан ифодаланади.

Мулкдорлар: Ўзбекистон Молия вазирлиги – 22,4 фоиз, Ўзбекистон Тикланиш ва тараққиёт жамғармаси – 77,6 фоиз.

5. «Асака» банки

Рейтинглар: Fitch - BB-, Moody’s - B1

Активлари: 51 940 миллиард сўм (389,04 миллиард рубль.

Бошқарув раиси: Нодирбек Сайдуллаев

1995 йилда автомобиль саноатини қўллаб-қувватлаш ва мамлакат фуқаролари томонидан “автомобиль сотиб олиш учун қулай шарт-шароитлар яратиш” учун яратилган. Банк автомобилсозлик саноатига инвестициялар учун маблағ тўплаши, автомобиллар сотиб олиш учун имтиёзли кредитлар беришда иштирок этиши керак эди. 2001 йилда у универсал тижорат банки мақомини олди. Ўрта муддатли истиқболда (2023 йил охиригача) мамлакат ҳукумати банкни хусусийлаштиришни режалаштирмоқда. Тахминларга кўра, банк акциядорлари қаторига ЕТТБ ҳам киради.

«Асака» банк асосан молия бозорларида жалб қилинган молиялаштиришга таянади: 2021 йилда депозитлар молиялаштиришнинг атиги 19 фоизини, хорижий кредиторлардан олинган қарзлар эса 51 фоизни ташкил этди.

Мулкдорлар: Ўзбекистон Тикланиш ва тараққиёт жамғармаси (71,23%), Ўзбекистон Давлат активларини бошқариш агентлиги (20,25%)

6. Агробанк

Рейтинглар: Fitch - BB-, Moody’s - B1

Активлари: 40 832 миллиард сўм (305,84 миллиард рубль)

Бошқарув раиси: Рустам Маматқулов

Кузатув кенгаши раҳбари: Аҳадбек Ҳайдаров (Ўзбекистон молия вазири ўринбосари)

1988 йилда СССР Агропромбанкининг бўлинмаси сифатида ташкил этилган бўлса, 1990 йилда алоҳида акциядорлик тижорат Ўзагропромбанкига бўлинган. Банкнинг республика бўйлаб 170 та филиали мавжуд бўлиб, қишлоқ хўжалиги соҳасида кичик ва ўрта бизнес субъектларига имтиёзли кредитлар ҳамда республика қишлоқларидаги чакана мижозларга имтиёзли кредитлар бериш бўйича ваколатли ташкилот ҳисобланади. Банкнинг асосий мақсадлари қаторида “ички бозорни маҳаллий истеъмол товарлари билан тўлдиришга қаратилган кенг кўламли банк хизматларини кўрсатиш” ҳам бор.

Мулкдорлар: Ўзбекистон Молия вазирлиги (40%), Ўзбекистон Тикланиш ва тараққиёт жамғармаси (19%).

7. Қишлоқ қурилиш банк

Рейтинглар: Fitch - BB

Активлар: 21,251 миллиард сўм (159,18 миллиард рубль)

Бошқарув раиси: Алишер Муратов

1994 йилда Ўзбекистон Вазирлар Маҳкамасининг қарори билан Ғаллабанк сифатида ташкил этилган. Банк фаолиятининг салмоқли қисми, унинг Веб-сайтида қайд этилганидек, “Қишлоқ аҳолисининг турмуш шароитини яхшилаш ва қишлоқ жойларда қурилиш ишларини молиялаштиришда давлат агенти вазифасини бажариш”дир.

Банкнинг кредит портфели, Fitch маълумотларига кўра, тахминан тенг даражада корпоратив ва чакана кредитларга бўлинган. Чакана савдода булар асосан кредитлашни субсидиялаш бўйича давлат дастурлари доирасида бериладиган ипотека кредитлари, корпоратив сегментда - ускуналар импортини ўрта муддатли молиялаштириш ва айланма маблағларни молиялаштириш учун кредитлар.

Мулкдорлар: 74% - Ўзбекистон Молия вазирлиги, 24% - Ўзбекистон Тикланиш ва тараққиёт жамғармаси.

8. Микрокредитбанк

Рейтинглар: Fitch - BB

Активлар: 13 597 миллиард сўм (101,84 миллиард рубль)

Бошқарув раиси: Ориф Бўтаев

Кузатув кенгаши раиси: Одилбек Исоқов (Ўзбекистон молия вазири ўринбосари)

2006 йил май ойида Ўзбекистон Президентининг қарори билан ташкил этилган. Банкнинг вазифаси “кичик бизнесни, хусусий тадбиркорликни ривожлантириш, аҳолининг кам таъминланган қатламларини қўллаб-қувватлаш, аҳолига микромолиявий хизматлар кўрсатиш орқали, айниқса, қишлоқ жойларда ҳунармандчилик ва касаначиликни ривожлантириш орқали янги иш ўринлари яратишдан иборат.”

«Микрокредитбанк» - бу кичик ва ўрта бизнес субъектлари ҳамда республиканинг қишлоқ жойларидаги чакана корхоналарга давлат субсидияланган кредитлар берувчи агент банк.

Мулкдорлар: Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги (70,82 фоиз), Ўзбекистон Тикланиш ва тараққиёт жамғармаси (28,15 фоиз)

9. Ҳамкорбанк

Рейтинглар: Moody’s — B2, S&P — B+

Активлари: 13 200 миллиард сўм (98,87 миллиард рубль)

Бошқарув раиси: Бахтиержон Жураев

Директорлар кенгаши раиси: Икрам Ибрагимов

1991 йилда «Андижонбанк» номида ташкил этилган (2000 йилда номи ўзгартирилган). Филиаллар тармоғи бўйича Ўзбекистондаги энг йирик хусусий банк (мамлакатнинг барча ҳудудларида 43 та филиал). Банк фаолиятнинг асосий йўналишлари Ўзбекистон иқтисодиётининг реал секторини кредитлаш ва технологик модернизация соҳасидаги лойиҳаларни молиялаштириш ҳисобланади.

Мулкдорлар: Икром Ибрагимов - 49,8%, Голландия тараққиёт банки ФМО, Халқаро молия корпорацияси (Жаҳон банки гуруҳи) - 22%

10. Капиталбанк

Рейтинглар: Moody’s - B3, S&P - B

Активлари: 16 183 миллиард сўм (121,21 миллиард рубль)

Бошқарув раиси: Алишер Мирзаев

Кузатув кенгаши раиси: Мақсуд Абдусамадов

Банк 2001 йилда ташкил этилган ва мамлакатдаги биринчи хусусий банклардан бирига айланди. 2004 йилда «Авиабанк» билан бирлаштирилди, шундан сўнг Ўзбекистон президенти Шавкат Мирзиёевнинг куёви Ойбек Турсунов банкнинг асосий акциядорига айланди. Ўтган икки йил давомида банк президент маъмурияти ҳузуридаги Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маҳаллий маркази томонидан тузилган “банк фаолияти индекси”да биринчи ўринни эгаллаб келмоқда. Индекс тузувчилари активлар сифати, рентабеллик, ликвидлик, мавжудлик ва бошқалар каби кўрсаткичларни баҳолайдилар.

Мулкдорлар: Март ойи бошига қадар Алишер Усмоновнинг USМ холдинги (Телесоминвест вa Finance TCI ) тузилмалари компания акцияларининг 61,5 фоизига эгалик қилган, бироқ кейинчалик холдинг ушбу компанияларни битим шартларини ошкор этмасдан сотган. Банк сайтидаги маълумотларга кўра, унинг 81,6 фоизи еттита юридик шахсга, 18,4 фоизи 17 нафар якка тартибдаги акциядорларга тегишли

Тавсия этамиз






Тавсия этамиз

Ҳар доим хабардор бўлинг!

carzone.uz мобил иловаларини кўчириб олинг ва барча янгиликлар сиз билан