Украинадаги сиёсатчилар Европарламентнинг газ ва атом энергиясини «яшил» энергия ресурслари рўйхатига киритиш қароридан норози. Бу ҳақда The Daily Express газетаси хабар бермоқда.
Европарламент депутатларининг овоз беришига кўра, ЕИ таксономиясини – қайси энергетика лойиҳалари қўшимча ёрдам ва маблағ олиши мумкинлигини белгиловчи ресурслар таснифлагичини кенгайтиришга қарор қилинди.
«Европа Иттифоқи Путинга катта совға берганида Украина ғазабланди», дейди муаллиф Энтони Ашкеназ.
Қарор олдидан бир неча ой давом этган «қайноқ мунозаралар» бўлиб ўтди, аммо якунда Еврокомиссия президенти Урсула фон дер Леен томонидан киритилган таклиф қабул қилинди.
The Daily Express мақоласида айтилишича, Киев Европа Иттифоқи таксономиясининг кенгайиши туфайли «Европанинг Россияга энергия қарамлиги кучайиши»дан қўрқади.
«Германия ўз газининг учдан бир қисмини Россиядан олади - бу ресурсни рўйхатга киритишни талаб қилди. Берлин Москвага миллиардлаб пул жўнатишни давом эттира олади», — дейилади мақолада.
Франция, ўз навбатида, атом энергиясини таснифлагичга киритишни талаб қилди - мамлакат электр энергиясининг 70 фоизини атом электр станцияларидан олади.
Айни вақтда атом энергетикасига қарши бўлган Австрия ва Люксембург вакиллари Европарламентдаги овоз бериш натижаларига судда эътироз билдириш ниятини маълум қилди.
Европа Иттифоқининг янги таксономияси 2023 йилда кучга киради, деб хабар берди Reuters.
«Таксономия иқлим мақсадларига эришишга ёрдам берадиган соҳаларга хусусий сармояларни рағбатлантиришга қаратилган ихтиёрий воситадир», деди Молиявий барқарорлик бўйича Европа комиссари Меред МакГиннесс 5 июль кунги дебатда.
Унинг сўзларига кўра, Россия газидан мустақил бўлиш учун сармоя керак.
МакГиннеснинг қўшимча қилишича, ЕИ давлатлари ўз энергия балансини мустақил белгилашда мутлақо эркиндир – Еврокомиссия ҳеч бир давлат ёки хусусий инвесторни атом энергетикаси ёки табиий газга сармоя киритишга мажбурламайди.
Бироқ, таксономия «мақсадларга эришиш ва қўллаб-қувватлаш учун газ ёки атом энергиясига сармоя киритиш мезонларини» белгилайди.
Россия Федерацияси учун мумкин бўлган оқибатлар
Европа Иттифоқи таксономиясининг кенгайиши қитъада 2045 йилгача янги атом электр станцияларини қуриш имконини беради. Европа расмийларининг фикрича, атом электр станцияларининг «яшил» мақоми кўмирда ишлайдиган станциялардан атмосферага иссиқхона газлари эмиссиясидан зарарни камайтиради. Европа комиссари МакГиннеснинг сўзларига кўра, ЕИда «қора» хом ашё ҳали ҳам умумий электр энергияси ишлаб чиқаришнинг 15 фоизигача етади.
Сўнгги ўн йилликларда Европа энергетика бозори Росатом учун ҳал қилувчи ўринни эгаллашдан тўхтади, дея таъкидлади экспертлар. Осиё-Тинч океани минтақасига сармоя киритиш истиқболлари анча фойдали кўринади.
Энергетика ва молия институтининг катта эксперти Сергей Кондратиевнинг январь ойи охирида билдирган сўзларига кўра, агар газ Европа Иттифоқида «яшил» энергия манбаи сифатида тан олинса, «Шимолий оқим 2» ни сертификатлаш жорий йилнинг ёзида якунланиши мумкин. Бироқ, Украина атрофидаги сўнгги воқеалар ушбу лойиҳа атрофидаги вазиятни ўзгартирди.
Ўтган йилнинг ноябрь ойи ўрталарида Германия Федерал тармоқ агентлиги Nord Stream 2 AG компаниясини мустақил газ қувурлари оператори сифатида сертификатлашни тўхтатган эди. Лойиҳа Россия қирғоқларидан Болтиқ денгизи орқали Германияга умумий қуввати йилига 55 миллиард куб метр газ ўтказувчи икки қаторли газ қувурини қуришни ўз ичига олган. Қўшма Штатлар бу лойиҳага фаол қаршилик кўрсатиб, суюлтирилган газни Европа Иттифоқида, хусусан, Украинада илгари сурди.
Украинада ҳарбий ҳаракатлар бошланганидан сўнг Ғарб Россияга қарши кенг кўламли санкцияларни бошлади. Ғарб давлатлари Россия энергия манбаларини босқичма-босқич тўхтатиш режаларини эълон қилди.