Bugun Yevropa Ittifoqi davlatlari va hukumati rahbarlari ishtirokida Belorusdagi vaziyat bo‘yicha favqulodda sammit bo‘lib o‘tdi. Uchrashuv ishtirokchilari mamlakatdagi prezidentlik saylovlari natijalarini tan olmadilar va uning hokimiyatiga qarshi sanksiyalarni kuchaytirishga kelishib oldilar.
Sammitdagi asosiy natijalar:
Yevropa Ittifoqi Aleksandr Lukashenkoning prezidentlik saylovidagi g‘alabasini tan olmadi. Saylovlar adolatli va erkin bo‘lmagan, shuning uchun natijani aniqlab bo‘lmaydi, dedi Yevropa Ittifoqi Kengashiga raislik qilayotgan Germaniya kansleri Angela Merkel. "Belarus xalqi eng yaxshilarga loyiqdir", dedi Yevropa Kengashi prezidenti Sharl Mishel.
The European Union stands in solidarity with the people of #Belarus. And we don't accept impunity.
— Charles Michel (@eucopresident) August 19, 2020
The protests in Belarus are not about geopolitics. This is about the right of the People to freely elect their leadership.#EUCO pic.twitter.com/SAzeIq7T85
Katta qoidabuzarliklar bo‘lganiga shubha yo‘q, dedi Merkel. Yevropa Ittifoqi odamlarga nisbatan shafqatsiz zo‘ravonlikni qoralaydi va mamlakat rahbariyatini siyosiy mahbuslarni ozod qilishga, shuningdek, muxolifat bilan milliy muloqotga kirishishga chaqiradi.
Uning ta’kidlashicha, tashqi aralashuv (xususan, Rossiya) qabul qilinishi mumkin emas. Merkel Lukashenko bilan telefon orqali suhbat uyushtirishga uringanini tasdiqladi, ammo Belarus tomoni javob bermadi. Shuning uchun u Belorusda vositachi bo‘lmaydi. Yevropa "respublikadagi zo‘ravonlik va saylovlarni qalbakilashtirishda aybdor bo‘lganlarning ko‘pchiligiga" qarshi sanksiyalarni qo‘llaydi. Lukashenkoga qarshi sanksiyalar ham bo‘lishi mumkin, ammo bu masala hali hal qilinmagan.
Belorus yangi saylovlar o‘tkazilishini o‘zi hal qilishi kerak. Bungacha Polsha bosh vaziri Mateush Moravetskiy Belarus hukumatini ushbu imkoniyatni ko‘rib chiqishga chaqirdi.
Yevropa Ittifoqi Belarusda hokimiyatni tinch yo‘l bilan topshirishga yordam berishga tayyor. Mamlakatlar Belorus xalqi uchun 53 million yevro, shundan £1 mln. fuqarolik jamiyati va OAVni qo‘llab-quvvatlash uchun, £2 mln. zo‘ravonlik qurbonlariga yordam berish va £50 mlnni koronavirusdan zarar ko‘rgan korxonalarni qo‘llab-quvvatlash uchun ajratadi.
.@EU_Commission will mobilise €53 million for #Belarus:
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) August 19, 2020
€2 million to assist victims of repression and state violence
€1 million to support civil society & independent media
€50 million in coronavirus emergency support for health sector, social services and businesses.
Bir kun oldin muxolifatchi Svetlana Tixanovskaya YouTube'da video yozib olib, Yevropa Ittifoqini rasmiy saylov natijalarini tan olmaslikka chaqirgan: “Sizni ushbu soxta saylovlarni tan olmaslikka chaqiraman. Lukashenko xalqimiz va dunyo oldida barcha qonuniylikni yo‘qotdi". Bugun mamlakatda hokimiyatni topshirishni tashkil etadigan muxolifat Muvofiqlashtiruvchi kengashining birinchi yig‘ilishi bo‘lib o‘tdi.