Валюта курси: Ўз.Р.Марказий банки
USD
АҚШ доллари
EUR
Eвро
RUB
Россия рубли
Sayt test rejimida ishlayapti!!!

Сўнгги янгиликлар






Kimyo bo‘yicha Nobel mukofoti "Genetik qaychi" uchun berildi
7.10.2020 22:07,  
185

7 oktyabr, chorshanba kuni kimyo bo‘yicha Nobel mukofoti sovrindorlari e’lon qilindi - mukofot Jenifer Dudna (AQSh) va Emanuel Sharpente (Fransiya) ga genomni aniq tahrirlash uslubini yaratgani uchun berildi, ularsiz zamonaviy genetik muhandislikni tasavvur qilib bo‘lmaydi. Ushbu usul shu qadar foydali va talabgirki, kashfiyot e’lon qilinganidan Nobel mukofotiga qadar 10 yildan kam vaqt o‘tdi.

Dastlab kashf etilgan, so‘ngra olimlar tomonidan o‘rganilgan va moslashtirilgan "genetik qaychi" CRISPR-Cas9 - bu bakteriyalarning immunitet tizimiga asoslangan yuqori organizmlar genomini tahrirlashning yangi texnologiyasi. Ushbu tizim bakterial DNKning maxsus joylariga, qisqa palindromik klaster takrorlanishiga yoki CRISPRga asoslangan. Va bir xil takrorlashlar orasida bir-biridan farq qiladigan DNK bo‘laklari - speyserlar mavjud.

Olimlar virus bakteriyalar hujayrasiga kirganda maxsus Cas oqsili yordamida topilishini aniqladilar. Va agar CRISPR RNK oralig‘ida virusning bir qismi «yozilgan» bo‘lsa, Cas oqsillari virusli DNKni kesib, uni yo‘q qiladi, hujayrani infeksiyadan himoya qiladi. Ushbu mexanizmning asosiy xususiyati shundaki, «kesish» aniq belgilangan joyda sodir bo‘ladi.

CRISPR/Cas tizimlari yuqori biologik mavjudotlarning organizmlarida ishlashi mumkin, bu genlar ketma-ketligini to‘g‘rilash yoki yangilarini yaratish va shu bilan insonning irsiy kasalliklarini davolashga imkon beradi.

«Bu har birimizning hayotimizga ta’sir qiladigan ulkan kuch vositasidir. U nafaqat ilmiy inqilob qildi, balki u bizga allaqachon yangi ekinlarni olib keldi va prinsipial ravishda yangi dori-darmonlarni yaratishga va’da berdi», - dedi Nobel qo‘mitasining kimyo bo‘yicha raisi Klas Gustafson.

Kimyo bo‘yicha mukofot joriy Nobel haftasidagi uchinchi sovrindir. Tibbiyot mukofoti Gepatit S virusini kashf etganligi uchun Harvi Olter, Maykl Hauton va Charlz Raysga, fizika bo‘yicha mukofot esa qora tuynuklarning nazariy asoslari va kashfiyotlari uchun Rojer Penrouz, Andrey Gez va Reynhard Genselga nasib etdi.

Tavsiya etamiz






Tavsiya etamiz

Ҳар доим хабардор бўлинг!

carzone.uz мобил иловаларини кўчириб олинг ва барча янгиликлар сиз билан