Bellingcat va The Insider nashrlari Der Spiegel bilan birga olib borilgan yangi surishtiruvni e’lon qildi: unda ta’kidlanishicha, ularning muxolifatchi Aleksey Navalniyning zaharlanishi haqidagi surishtiruvining Federal xavfsizlik xizmati (FXX) xodimlari deb atalayotgan uch figuranti Rossiya jamoatchilik arboblarining uchta o‘limiga aloqador bo‘lishi mumkin. Maqolada jurnalist Timur Kuashev, faol Ruslan Magomedragimov va «Yangi Rossiya» harakati yetakchisi Nikita Isayevning o‘limi haqida gap boradi, deb yozadi «RBK».
Kuashevning jasadi 2014 yil yozida Nalchik atrofidagi o‘rmonda, yo‘l bo‘yida topilgan. Sudtibekspertlar jasadda gematomalar, shilingan joylar va shprits izlarini aniqlagan. «Aniq-ravshan zo‘ravonlik belgilariga qaramay, 26 yoshli aktivist o‘limining rasmiy sababi — o‘tkir koronar yetishmovchilik», — deyiladi maqolada.
Jurnalistlar yozishicha, jurnalistning vafotidan bir necha kun avval Nalchikka Konstantin Kudryavsev kelgan. Uning ism-sharifi The Insider, Bellingcat va CNN’ning dekabrdagi surishtiruvida tilga olingan, u yerda u FXX xodimi va Navalniyning zaharlanishiga aloqador odamlardan biri deb atalgan.
Kuashevning o‘limi yuz bergan paytda Nalchik yaqinidagi shaharlarda, jurnalistlarning ma’lumotlariga ko‘ra, surishtiruvning boshqa bir nechta figurantlari ham bo‘lgan.
Jurnalistning otasi Xambi Kuashev The Insider’ga ma’lum qilishicha, o‘g‘lining qon namunalari FXX Kriminalistika institutiga yuborilgan, u yerda, surishtiruvchilar ma’lumotlari bo‘yicha, guruh a’zolarining o‘zlari ishlaydi. Ekspertiza zahar izlarini aniqlamagan.
«Birlik» jamoatchilik hududiy harakati faoli Ruslan Magomedragimovning jasadi 2015 yilning martida Dog‘istonning Kaspiysk shahrida topilgan. Rasmiy talqinga ko‘ra, u nafas qisilishidan vafot etgan, tanasidan zo‘ravonlik belgilari topilmagan. Shu bilan birga, unga yaqin faollarning ta’kidlashicha, uning bo‘ynida shprits izlariga o‘xshagan ikkita iz aniqlangan. Jurnalistlar ma’lum qilishicha, surishtiruv figuranti Magomedragimovning o‘limidan bir necha kun oldin Maxachqal’aga uchib kelgan.
«Timur Kuashev bilan bog‘liq holatda zaharlovchilarning safarlari soni har qanday tasodif imkoniyatini istisno qilsa, Magomedragimovning holatida faqat yuqori ehtimollik darajasi haqida gapirish mumkin… U Maxachqal’aga boshqa paytlar ham borgan, shuning uchun bu yerda tasodif ehtimolini to‘liq istisno qilib bo‘lmaydi», — deb yozadi Bellingcat va The Insider. Shuningdek, nashrlar qayd etishicha, ukol orqali zaharlash bilan o‘ldirish mahalliy kuch vakillari va jinoiy guruhlarga xos emas.
«Yangi Rossiya» harakati yetakchisi Nikita Isayev 2019 yil 16 noyabrda Tambov—Moskva poyezdida vafot etgan. Safardan biroz avval u «Adolatli Rossiya» partiyasi rahbari Sergey Mironovning maslahatchisi etib tayinlangan edi. U Isayevga partiyadan nomzodlarni saylovlarga tayyorlashni topshirgan. Isayevning sevgan qizi aytishicha, poyezdda safar qilish chog‘ida u hojatga chiqqan, qaytib kelgach, o‘zini yomon his qilgan. Poyezd eng yaqin stansiyaga yetib kelganida, shifokorlar unga yordam bera olmagan va faqat uning o‘limini qayd etgan, xolos. O‘limning rasmiy sababi — yurak xuruji, ammo ekspertiza natijalari e’lon qilinishigacha Isayevning jasadi kuydirilgan, bu haqda uning o‘zi vasiyat qilgan edi.
Surishtiruv ma’lumotlariga ko‘ra, Isayevni 2018 yil oxirida uning Chelyabinskka safari chog‘ida kuzatishni boshlashgan. Jurnalistlar Isayev va surishtiruv figurantlari safarlarining sanalari va shaharlari yettita holatda mos tushganligini aniqladi.
The Insider qayd etishicha, Isayev «Kremlga mutlaq sodiq siyosatchi bo‘lgan» va uning yaqinlaridan hech kim «hukumatparast vatanparvar» FXXga nimasi bilan yoqmaganini bilmaydi.