Европа Иттифоқининг Россия нефтини денгиз орқали импорт қилишни тақиқлаши, келаси ой бошида G7'нинг Россиядан нефть нархини чеклаш режаси билан бир қаторда, хом ашё нархининг узоқ вақт давомида ошиши ёки яқин кунларда етказиб беришнинг қисқаришига кафолат бермайди.

"Россияга нисбатан санкцияларнинг ўзи нархлар учун яхши бўлиши керак", деди Метт Смит, Кплернинг Америкадаги нефть бўйича етакчи таҳлилчиси. Бироқ, улар чекланган таъсирга эга бўлиши мумкин, чунки рус барреллари "бозордан олиб ташлангандан кўра қайта йўналтирилади" ва нарх чегаралари шу қадар ноаниқлик остида қолмоқдаки, уларнинг таъсири "муваффақиятли ечимлар орқали ўчирилиши ёки шунчаки самарасиз бўлиши мумкин".

Август ойи охиридан бери жаҳон бозорида Брент нефть нархи бир баррель учун 100 доллардан паст бўлди, бу март ойидаги йиллик максимал 139,13 доллардан 15 ноябрь ҳолатига кўра деярли 33 фоизга пасайганини кўрсатади.

Нархлар 5 декабрдаги тақиқ ва нарх чегарасидан кейинги ҳафталарда ошиши мумкин, дейди Macquarie Group глобал нефть ва газ стратеги Викас Двиведи.

Бироқ, етказиб бериш, капитал ва суғуртанинг янги манбаларини топиш учун уч-олти ҳафта давом этиши мумкин бўлган мослашув давридан сўнг, нефть тақиқ амалга оширилган кундан бери тўпланган мукофотларни қайтариши мумкин, дейди у.

Европа Иттифоқининг Россияга қарши санкцияларининг саккизинчи тўплами, жумладан, Россиянинг денгиз нефтини импорт қилишни тақиқлаш G7 нархлари чегараларини жорий қилиш учун ҳуқуқий асослар учун асос яратади. Европа Иттифоқи санкциялари, шунингдек, Россия нефтини ташувчи кемаларни суғурталашни тақиқлашни ҳам ўз ичига олади.

Халқаро энергетика агентлиги Европа Иттифоқининг Россиядан нефть экспортини тақиқлаши Россия нефть экспортини кунига 1,1 миллион баррелга қисқартиришини ҳисоблаб чиқди.

"5 декабрдан олдин танкерларга юкланган, аммо кейинроқ тушириладиган баррелларга нарх чегаралари бўйича ҳеч қандай жарима бўлмайди", - дейди Кплерс Смит, етказиб беришнинг муддати 19 январь эканлигига ишора қилиб.

Россиянинг оффшор хомашёси экспорти асосан Европа Иттифоқидан Осиёга йўналтирилиши кутилмоқда, шунинг учун Россияга қарши санкциялар кучга кирганида нархларга дарҳол таъсир кўрсатмаслиги мумкин.

Бир неча ҳафтадан кўпроқ вақт қолди ва нарх чегараси ҳали белгиланмаган. Смитнинг сўзларига кўра, бу бир баррель учун 65 доллар оралиғида бўлиши мумкин, бу эса Россиянинг энг кенг тарқалган экспорт нави бўлган Уралсга нисбатан ҳозирда дунёдаги бенчмарк хомашёсига нисбатан катта чегирмани англатади.

АҚШда жойлашган кема кузатуви тадқиқот фирмаси ҳаммуассиси Самир Маданининг сўзларига кўра, G7 мантиғи нархларни чеклаш учун қатъий рақам белгилашдан иборат бўлиб, бу "нефть бозорини рағбатлантиради" ва Россия олиши мумкин бўлган фойда миқдорини чеклайди. 

Бироқ, яқин кунлар ва ҳафталар ичида бозор Ҳиндистон ва Туркия Яқин Шарқ нефть импортини кўпроқ рус нефти фойдасига қисқарганини кўриши эҳтимолдан холи эмас, деди Мадани ва Туркиянинг Россиядан импортини йилига тўрт баробарга оширганини таъкидлади. 

Маданининг айтишича, Россиянинг G7 бўлмаган мижозлари "арзон рус нефтини импорт қилишлари, уни қайта ишлашлари ва G7'га катта фойда келтириши" мумкин. Вазият ҳали ҳам Россия ўз фойдасидан маҳрум бўлиб, қайта ишланган маҳсулотлар бозорга киришига йўл қўйишини назарда тутган ҳолда, бу кўп чекинишга олиб келмайди, деди у.

Умуман олганда, Мадани Россия нефтига нисбатан тақиқ ва нарх чегараси туфайли дастлабки тартибсизликда ушбу товар нархи йил охиригача "уч рақамли диапазонда" бўлишини кутмоқда.

Кейин, G7 аъзоси бўлмаган давлатлар 'логистикасини саралаб олишлари" биланоқ, нефть нархи пасайиб кетиши мумкин.