Бизнес эгалари, IT директорлари ва менежерлари кичик бизнес секторидаги технологик тенденцияларни тушунишлари керак. Ушбу энг яхши технология тенденциялари 2023 йилда бизнесингизга қандай таъсир қилиши мумкинлигини билиб олинг.

• 5G уяли алоқа тармоқлари ва сунъий интеллектнинг кўпайиши каби баъзи технологик тенденциялар тобора муҳим аҳамият касб этмоқда.
• Бошқа технологик ўзгаришлар нисбатан янги ва ҳали бозорни эгаллаб улгурмаган, аммо уларнинг аҳамиятини инкор этиб бўлмайди.
• Пандемия одамларнинг қандай, қаерда ва қачон ишлашини ўзгартирди ва технологиянинг мослашувчан гибриди ишни қўллаб-қувватлашда муҳим рол ўйнамоқда.
• Ушбу мақола технология тенденцияларини фаол кўриб чиқмоқчи бўлган кичик бизнес эгалари учун асқотади деб умид қиламиз.

 

Тадбиркор ёки кичик бизнес эгаси сифатида сиз технологияни ривожлантиришда биринчи бўлмаслигингиз мумкин, аммо технология бизнесингиз ўсиши ва самарадорлигида ҳар доим ҳам муҳим рол ўйнайди. Кичик бизнес технологиялари тенденциялари фақатгина ўтган йилнинг ўзида қанчалик ўзгарганини ҳисобга олсак, 2022 йил ва 2023 йил давомида аҳамиятини яна ҳам оширади.

5G каби янги инфратузилма ўз кучини қозонишда давом этса-да, ходимларни мониторинг қилиш учун ташкил этилган  дастурий таъминот каби бозорлар ҳам кичик бизнесдаги ўсиб бораётган таъсир кучини кўрсатади.

Биринчи блокировкалар киритилганидан икки йил ўтгач, бутун дунё бўйлаб компаниялар ҳали ҳам янги нормани ўрнатиш учун курашмоқда. Техника кичик ва ўрта бизнесни мувозанатлаш, реконструкция қилиш ва жонлантиришда ҳал қилувчи рол ўйнаши мумкин.

Кичик компаниялар ўртасидаги сўнгги технологик тенденцияларни ўрганишдан ташқари, биз баъзи етакчи технология мутахассислари ва кичик бизнес эгаларидан уларнинг фикрларини сўрадик. Бу ерда 2022 ва ундан кейинги йиллар учун кичик бизнеснинг 10 та технологик тенденциялари ўрин олган.

 

Сунъий интеллект

 

Сунъий интеллект ва машинани ўрганиш кўп йиллар давомида долзарб технология мавзулари бўлиб келган. Масалан, AI суғурталовчининг оғриқли нуқталарини яхшилаш ва фойдаланувчи тажрибасини яхшилаш орқали суғурта саноатини қайта шакллантирмоқда.

Кўпроқ ечимлар ақлли технологияларни бирлаштиргани сайин, кичик бизнес эгалари уларни 2022 йилда янги ва мавжуд жараёнларга қўшишда давом этадилар. Бу овозли ёрдамчилардан тортиб шахсийлаштирилган мижозлар тажрибасигача кенг кўламли амалга ошириш сценарийларини англатиши мумкин. Аслида, сунъий интеллект бизнес тенденциялари аллақачон киберхавфсизлик, SRM тизимлари ва бозор тадқиқотларида кўпроқ AIни ўз ичига олади.

Мередит Шмит, Calesforce компаниясининг кичик бизнес ва асосий масалалар бўйича ижрочи вице-президенти ва бош менежери, сунъий интеллект фақат йирик корхоналар фойдаланадиган нарсага ўхшаб кўриниши мумкин бўлса-да, у кичик бизнес томонидан кенгроқ қўлланилишини айтди.

“AI кичик бизнесга ўз мижозларига вақтни кўпайтириш ва қўлда бажариладиган вазифаларни автоматлаштириш орқали кўпроқ шахсий тажрибани тақдим этишга ёрдам беради”, деди Шмит. “Агар сиз кунингизнинг деярли чорак қисмини маълумотларни киритиш каби қўлда бажариладиган ишларга сарфлаётган бўлсангиз, бизнинг тадқиқотимиз шуни кўрсатдики, AI ва автоматлаштириш сиз учун катта бойлик бўлиши мумкин.”

Машинани ўрганиш ва автоматлаштириш кўпинча чалкашиб кетади. Машинани ўрганиш сунъий интеллектнинг кичик қисми бўлса-да, автоматлаштириш фақат такрорланадиган, ўргатувчи вазифаларга ўрнатилади.

 

5G тарқатиш

5G нинг бизнес оқибатлари жуда кўп. 5G технологиясини қабул қилиш 2019 йилда бошланган, аммо пандемия унинг маҳаллий ва халқаро миқёсда тарқалишини сезиларли даражада кечиктирди. Шундай бўлса-да, бешинчи авлод уяли алоқа имкониятларини қўллашнинг афзалликлари 4G тармоқлари тақдим эта оладигандан сезиларли даражада тезроқ маълумотларни узатиш тезлигини ўз ичига олади. Уяли телефон ишлаб чиқарувчи Huawei компаниясининг сўзларига кўра, 5G шунингдек, маълумотларни узатишда кечикиш ёки кечикишнинг кам ёки  умуман йўқлигини ваъда қилади.

Кечикишни самарали равишда бартараф этиш Things Internet (IoT) ни ривожлантиришда олдинга муҳим қадам бўлади, чунки 5G тармоқлари 4G ёки Wi-Fi га қараганда бир-бирига уланган ақлли қурилмалар оқимини қўллаб-қувватлашга қодир. IoT жадаллашгани сайин, IT мутахассислари учун кўпроқ IoT мартаба имкониятлари очилади.

5G атрофида шов-шув кўп бўлса-да, у ҳали ҳам эрта қабул қилувчи истеъмолчилар ва истиқболли IT бўлимларининг марказидир.

 

Ходимларни мониторинг қилиш учун дастурий таъминот

 

Икки йиллик мажбурий уйда ишлаш ва оммавий ахборот воситаларида инфекция даражаси тўғрисида хабардорликдан сўнг, барча ходимлар ҳам очиқ режали офисларга қайтиш учун навбатга турмаётгани маълум бўлмоқда.

Hibobнинг маркетинг бўйича бош директори Рианнон Стаплеснинг таъкидлашича, HR технологиясига катта эътибор масофавий ишлашга ўтишдан келиб чиқади. “Масофадан ишлашга ўтиш бизнесни унумдорлик, фаоллик, маданият, икки томонлама алоқа ва ходимларни ривожлантириш нуқтаи назаридан ўзгартирди ва бу муаммоларни ҳал қилишда ёрдам берадиган самарали технологиялар зарурлигини таъкидлади”, деб тушунтирди Стаплес. “Шундай қилиб, марказлаштирилган HR ахборот тизимлари муҳим вазифага айланди.”

Ушбу воситалар орасида биринчи навбатда ходимларни мониторинг қилиш дастури мавжуд. Энг яхши ходимлар мониторинги дастури масофавий ишчилар ва уларнинг маҳсулдорлигини батафсил назорат қилиш учун ишлатилиши мумкин. Ходимларни мониторинг қилиш дастурини танлашда, мобил қурилманинг қамрови ва самарасиз иш амалиётларини аниқлаш қобилияти каби хусусиятларни билиб олиш мумкин.

Агар машаққатли меҳнат тан олинса ва ютуқлар мақталса, ходимлар мониторинг дастурини фойдали деб билишлари мумкин.

Масофавий уланиш

 

Кўпроқ корхоналар гибрид иш моделини (ва офис майдонини йўқотиш ва ходимларнинг ишга бориш вақтини тежаш каби потенциал тежамкорлик) ўзлаштирар экан, улар масофавий ходимларни иш фаолиятига муваффақиятли тушириш жараёнини бошқариш учун технологияга таянадилар.

Бундай фаолиятга кириш янги ходимларни ёллашнинг ажралмас қисмидир, чунки сиз уларни ўз масъулияти ва компания маданияти билан тезроқ танитишга ошиқасиз. “Бошқариш тажрибасининг ҳар бир босқичи режалаштирилган ва профессионал тарзда ташкил этилишини таъминлайдиган технология компанияларга янги жамоа аъзолари ўзларини эркин ҳис қилишларига ёрдам беради”, деди Стаплес. “Компаниялар ўз ходимларига  компаниядаги вазифаларни тушунтиришга ёрдам берадиган технологияга кўпроқ сармоя киритади ва ходимлар ҳам ўз навбатида ўзларининг жамоасидан ташқарида ўрнатишлари керак бўлган тегишли алоқалар билан танишадилар.”

 

Техник ёрдамларни харид қилиш

 

Чакана сотувчилар пандемиянинг энг даҳшатли оқибатларини кўришди. Блоклашлар ва тегишли узилишларга жавобан, йирик корхоналар контактсиз харид қилиш тажрибасини яратиш учун мобил ва ижтимоий медиа харидларини тезлаштирмоқда.

Стаплеснинг сўзларига кўра, одамлар хавфсизлигини таъминлашга қаратилган ушбу юқори технологияли ёндашув режадагидан кўра кўпроқ тарқалди, бу мобил тўловлар ва терминаллар каби мавжуд технологияларнинг табиий кенгайтмасига айланди.

“Мобил тўловлар авваллари гавжум дўконлардаги харидорларга узоқ кутиш навбатларининг олдини олиш имконини яратган”, деди у. “Аммо энди, пандемия туфайли мобил тўлов операциялари  чакана сотувчилар учун ҳам асосий талабга айланди.”

Мобил тўловлар ҚР кодлари, мобил терминаллар ва мобил ҳамёнларни ўз ичига олган ҳолда ўсди.

“Кўпгина чакана сотувчилар ҳозирги ва эҳтимол келажакдаги фаолиятларини кўпроқ акс эттириш учун дўкондаги тажрибаларини қайта кўриб чиқмоқдалар”, деди Стаплес. У ўз дўконларини қулайлик ва контактсиз транзакцияларни биринчи ўринга қўядиган тажрибага айлантирганини таъкидлади.

 

Дастурий таъминотни бирлаштириш

 

Бундан ташқари, биз пандемиянинг оқибатларини илгари аниқ бўлган дастурий таъминот интерфейсларининг ўсиб бораётган бирлашувида кўришимиз мумкин. Мисол учун, Micrasoft Tiams-нинг Windows 11-га интеграциялашуви бунга мисол ибўла олади.

Бундан ташқари, биз учинчи томон дастурий таъминот интеграциясини қабул қилишнинг ортиб бораётганини кўрмоқдамиз. Бугунги кунда компания жамоаларни бирлаштириш учун Clasc, муҳим ҳужжатларни юбориш учун Outlook, мижозларни бошқариш учун Calesforse, лойиҳаларни режалаштириш учун Basesamp ва компания маълумотларини сақлаш учун Google Drive-дан фойдаланиши мумкин. Маълумотлар силослари муҳим таҳдид бўлиб, уни бирлаштириш бу таҳдидларни камайтиришга ёрдам беради.

“Бошқа дастурий таъминот билан ишлаш учун дастурий таъминотни бирлаштириш қийин”, деди Рой Манн, Monday.com асосчиси ва бош директори. “Ҳар қандай дастурий таъминотни бошқа ҳар қандай дастурий таъминот билан яхши боғлаш имконини берадиган интеграция платформаларида ютуқ бўлади.”

Унинг башорат қилишича, бундай уланишлар бир нечта платформаларни боғлайди ва узлуксиз мулоқотга имкон беради. Мисол учун, унинг сўзларига кўра, мижозлар маълумотлари бир платформада созланган бўлса, бир вақтнинг ўзида платформалар бўйлаб ўзгаради. Бу бирлашиш корхоналарнинг вақтини тежайди.

 

Киберхавфсизликка эътиборнинг ортиши

 

Янги иш усулларига ўтиш фирибгарликнинг янги шаклларини келтириб чиқарди, зарарли дастурлар каттароқ виртуал алоқа ва иш жойидаги аппарат воситаларидан маиший фойдаланишнинг кўпайишига жавобан ривожланмоқда.

Бироқ, бу хавф туйғуси корхоналарга тушмади. Булл Гуард тадқиқотига кўра, кичик бизнеснинг қарийб 60 фоизи киберҳужумга дучор бўлишлари даргумон. Шу билан бирга, IT Governanse соҳа мутахассислари 2021 йилда 2020 йилга нисбатан хавфсизлик инцидентлари 11 фоизга ошганини, жами 5,1 миллиард киберхавф  рекорди ташкил этилганини маълум қилди.

Жим Липпи, Kaseya дастурий таъминот компаниясининг булутли ҳисоблаш бўйича собиқ бош менежери, SMB’лар хавфсизликни корпоратив бизнес объективи орқали кўришни бошлашлари кераклигини айтди. “Кичик бизнес корхоналари ўзларининг йирик корпоратив ҳамкасблари каби, ҳимояланиш учун кенг қамровли захира ва фалокатдан қутқариш ечимини блоклайдилар, шунингдек, бизнесни янада хавфсизроқ сақлаш учун янги стандартлаштирилган блокировка ва ўйин режаларини тузадилар.”

Вирус ва зарарли дастур инфекцияларини аниқлайдиган ва йўқ қиладиган антивирус дастурлари ёрдамида хавфни камайтиришингиз учун компьютерингиз инфекцияланганлигини аниқлашда фаол бўлиш талаб этилади.

 

Автоматлаштиришга кўпроқ эътибор

 

Автоматлаштириш узоқ вақтдан бери кичик бизнес доираларида машҳур бўлиб келган, бироқ Popsart асосчиси Омри Траубнинг фикрича, энди бизнес эгалари пулни тежаш ва муаммоли жойларни қоплаш усули сифатида иш жойини автоматлаштиришга жиддий қарашмоқда.

“Танланган доменларда ишчилар етишмаслиги давом этар экан, автоматлаштиришга инвестициялар ўсишида давом этади”, деди Трауб. “Кичик бизнес учун мисоллар рентабеллик ва даромад ўсишини мувозанатлаш учун онлайн нархларни автоматлаштиришни, шунингдек, инвентарнинг мукаммал миқдорини таъминлаш учун инвентаризацияни бошқариш тизимларини ўз ичига олади.”

Трауб ушбу автоматлаштирилган ечимларни яратмоқчи бўлган “компанияларнинг янги тўлқини” бўлишига ишонишини айтди. Унинг сўзларига кўра, ушбу хизматни тақдим этиш орқали кўплаб компаниялар автоматлаштиришга интилиш қизиб кетишининг олдини олиш учун булутдан фойдаланади.

 

Инфлуенcер маркетинг

 

Ижтимоий медиа таъсир ўтказувчилар ва шахсийлаштирилган маркетинг мижозлар билан боғланиш ва маҳсулотларни намойиш қилиш учун қулай йўлларга айланмоқда. Анъанавий босма реклама орқали сотиш амалиётидаги кунлар ўтди. Ҳозирги кунда бизнес динамик, стратегик маркетинг режасига эга бўлиши керак, бу эса тобора кўпроқ таъсир ўтказувчилар билан ишлашни англатади.

“Истеъмолчилар ўзларининг рекламаларида кўпроқ ҳақиқийликни хоҳлашади, кўпинча истеъмолчилар  ишонадиган одамнинг тавсияси шаклида реклама қилинади”, деди Алекс Швартс, FundKite бош директори.

Ҳақиқий таъсир ўтказувчилар билан ишлаш (таъсир қилувчи маркетинг бўйича фирибгарликдан фарқли ўлароқ) бизнесингиз эҳтиёжларини тушуниш ва соҳада ким таъсирли эканлиги ҳақида тадқиқот олиб боришни англатади.

Таъсир қилувчилар тезда эътибордан четда қолиши мумкин, бунга сабаб томошабинларнинг ўзгарувчанлигидир.

 

Ижтимоий тармоқларда реклама

 

Кичик бизнес 2022 йилда ижтимоий медиа рекламасини қўллашда давом этмоқда. Таъсир қилувчилар кўпинча ижтимоий медиа реклама берувчилари ҳисобланса-да, ижтимоий медиа рекламаси Click учун тўлов маркетинги каби соҳаларни ҳам қамраб олади.

Helbiz компаниясининг алоқа бўлими бошлиғи Метт Росенберг: “Кўпроқ корхоналар микро бизнесни бошлагани сайин, ижтимоий реклама маълум бир аудиторияга йўналтирилган иқтисодий ва самарали усул сифатида ўсишда давом этади”. “Ижтимоий медиа каналлари орқали мижозларни жалб қиладиган ноёб ва фарқловчи таркибни яратиш қобилияти бугунги куннинг ўсиб бораётган рақамли ландшафтида муҳим аҳамиятга эга.”

Бу тенденция ўз самарасини бермоқда. Росенбергнинг сўзларига кўра, америкалик истеъмолчиларнинг тўртдан уч қисми бренднинг ижтимоий тармоқдаги постида кўрган маҳсулотни сотиб олган. Агар сиз аллақачон ижтимоий тармоқда фаол бўлсангиз, ўз брендингизни намойиш қилишни бошлаш вақти келди.

Муаллиф Нейил КАМИНС – бизнес бўйича кундалик ахборотларни ёритиб борувчи журналист.

Таржимон Гулҳаё АНОРОВА.